Croeso i dir agored a gwyllt Mynydd Helygain. Bu pobl yn cloddio yma am blwm ac am galch am dros 2,000 o flynyddoedd, gan greu cymunedau clos a’r dirwedd rydym yn ei thrysori gymaint heddiw.
Helygain oedd un o’r cynhyrchwyr plwm mwyaf ym Mhrydain. O dan y mynydd gorwedda rhwydwaith anferth o siafftiau a thwneli a gloddiwyd gan genedlaethau o fwynwyr oedd yn dilyn y gwythiennau plwm. Bu calchfaen hefyd o bwys i adeiladu, creu gwrtaith a sement a gwneud gwydr, ac mae’n dal hanfodol heddiw yn y diwydiant adeiladu.
Awn yn ol mewn amser i weld sut cafodd y calchfaen ei osod i lawr yn y dechrau. Yna awn am dro o dan y ddaear i weld sut mae odyn galch yn gweithio, taro golwg ar chwarel brysur, a darganfod y math o fywyd oedd gan fwynwyr chwarelwyr a’u teuluoedd ar Fynydd Helygain.
Eiddo Stadau Grosvenor yw Comin Mynydd Helygain, a dynodwyd yn ardal o Gadwraeth Arbennig.
Rydym wrthi’n dal i greu’r wefan hon. Edrychwch ar y safle o dro i dro, bydd gwybodaeth newydd yn cael ei hychwanegu’n rheolaidd.
O flog Helygain
Wythnos Treftadaeth Helygain
Mae Gwasanaeth Cfn Gwlad Sir y Fflint yn eich gwahodd i ddathlu treftadaeth gyfoethod Mynydd Helygain.
I gael gwybod mwy cysylltwch á:
Lorna Jenner Ffôn: 01352 741676, e-bost: [email protected]
Neu Rachael Watson Ffôn: 01352 703908, e-bost: [email protected]
Mae ail gyfres o ddyfyniadau Ogofawyr
“Oherwydd bod cynllun y twneli draenio’n anghyffredin, rhaid mynd i mewn o’r ochr isaf yn aml iawn. Dyma ysgolion sy’n braenu’r araf, ac yn ffordd ddiddorol i mewn i’r hen rannau o’r gwaith, ond mae angen sgiliau arbennig a llawer o ddewrder hefyd!” Dr Dave Merchant “Yn aml, roedd Twnnel y Milwr yn […]
Dyfyniadau Ogofwyr
Ceudwll Gwythïen Powell o dan Rhosesmor “Mae llyn dwfn yn y ceudwll hwn, a ffurfiwyd yn naturiol. Nid yw’r llyn i’w weld yn y llun am ei fod y tu ôl i’r camera. Roedd rhaid inni ddringo i lawr am 400 troedfedd yn fertigol drwy hen weithfeydd cloddio a cherdded am 4 milltir drwy […]
A New Garrison at the Fort
On this most dull and inclement morning I awoke to the sound of marching feet, I cannot say I’m not glad to have a reminder of home in this dank outpost but these young pups look more likely to be a hinderance than a help during my time here. After the discovery of a healthy […]